Stress en overgang gaan vaak hand in hand. Vrouwen in de overgang merken dat ze gevoeliger zijn voor stress dan voorheen. Een veelgehoorde uitspraak is: “Ik raak al in paniek als er teveel op me afkomt, terwijl ik daar vroeger nooit last van had.” Dat is geen toeval. Hormonale veranderingen tijdens de overgang spelen hierin een belangrijke rol. In deze blog leg ik uit hoe dat precies werkt, waarom je stressgevoeliger wordt en wat je kunt doen om meer rust in je lichaam te krijgen
Wat gebeurt er met je hormonen tijdens de overgang?
In de overgang maakt je eierstokken steeds minder progesteron aan. De productie van progesteron daalt als eerste, de aanmaak van oestrogeen blijft nog even op peil. Progesteron is een belangrijk hormoon dat je helpt om je rustig en ontspannen te voelen. Wanneer je lichaam minder progesteron aanmaakt, raakt de balans met cortisol – het stresshormoon – verstoord.
Wat is cortisol?
Cortisol wordt ook wel het stresshormoon genoemd. Het hormoon wordt aangemaakt in de bijnieren als reactie op een angst- of stressprikkel. Het is een manier van je lichaam om snel te handelen in stressvolle situaties: cortisol kan namelijk een boost aan je energieniveau geven, zodat je kunt vechten of vluchten.
Bij de meeste stressprikkels die je tegenwoordig ervaart, is vechten of vluchten niet per se een optie, zoals bij een discussie, irritatie of hoge werkdruk. Hierdoor wordt de aangemaakte cortisol niet gebruikt, maar stapelt het hormoon zich op in je lichaam.
Omdat stress altijd voorrang krijgt, gaat je lichaam minder progesteron aanmaken, wat zorgt voor een verhoogde gevoeligheid voor stress. Hierdoor raak je sneller overprikkeld en uit balans.
Waarom ervaar je stress, ook zonder een duidelijk probleem?
Veel vrouwen denken dat stress alleen ontstaat door grote problemen of negatieve situaties, zoals geldzorgen of familieruzies. Maar stress kan ook door andere factoren veroorzaakt worden, zonder dat je dit zelf doorhebt. Een voorbeeld:
Een vrouw die bij mij kwam, had veel overgangsklachten en haar cortisol piekte enorm. Ze begreep niet waar dat vandaan kwam, want haar leven leek prima op orde. Geen financiële zorgen, een fijn gezin, en iedereen was gezond. Toch gaf haar lichaam duidelijke signalen van stress. Hoe kan dat?
Verborgen oorzaken van stress tijdens de overgang
Hier zijn enkele verrassende oorzaken van stress die je misschien niet meteen herkent:
- Verkeerde vorm van beweging
Bewegen is gezond, maar niet elke vorm van beweging is goed voor je lichaam tijdens de overgang. Intensieve of langdurige sport kan juist een piek in je cortisol veroorzaken. Kies liever voor rustige vormen van beweging zoals wandelen, yoga of pilates. - Bewerkt voedsel
Voeding speelt een grote rol in hoe je je voelt. Te veel bewerkt voedsel of voeding die niet goed bij je lichaam past, ziet je lichaam als een vorm van stress. Hierdoor stijgt je cortisol. - Tekort aan vitamines en mineralen
Als je niet genoeg belangrijke voedingsstoffen binnenkrijgt, kan je lichaam uit balans raken en meer cortisol aanmaken. Zorg daarom voor een gezond en gevarieerd voedingspatroon. Je kunt de EMB bloedtest inzetten om te zien welke vitamines en mineralen je precies te kort komt. - Geen rustmomenten nemen
De vrouw die bij mij kwam met veel overgangsklachten gaf aan: “Ik ben constant bezig en vind het zonde van mijn tijd om niets te doen. Zelfs als ik thuis werk en even geen werk te doen heb, benut ik die tijd om te stofzuigen, de was op te hangen of andere klusjes te doen.” Het lijkt misschien efficiënt, maar je lichaam heeft óók rust nodig om te herstellen en te ontladen. Door steeds bezig te blijven, krijgt je lichaam geen moment om te ontspannen, en daardoor blijft je stressniveau onbewust verhoogd.
Tips om stress tijdens de overgang te verminderen
Rust nemen is belangrijk om je hormonen weer in balans te krijgen. Als je je lichaam geen pauze gunt, blijven je bijnieren constant cortisol aanmaken. Hierdoor krijgen ze geen kans om zich te herstellen en progesteron te produceren.
Een eenvoudige manier om meer rust te creëren, is door bewust kleine pauzes in je dag in te bouwen. Bijvoorbeeld:
- Neem een kop thee in de tuin en doe even helemaal niets.
- Maak een korte wandeling zonder je telefoon.
- Luister naar rustige muziek of doe een ademhalingsoefening.
Deze momenten lijken misschien klein en onbelangrijk, maar ze helpen je lichaam om weer tot rust te komen.
Conclusie stress tijdens de overgang
Stress tijdens de overgang is een veelvoorkomend probleem, maar je kunt er zeker iets aan doen. Begrijp dat stress niet altijd ontstaat door grote problemen in je leven, maar ook door kleine, dagelijkse gewoontes. Door meer rust te nemen, gezonde keuzes te maken en je lichaam te ondersteunen, kun je de balans in je hormonen herstellen.
Luister naar je lichaam en gun jezelf de rust die je nodig hebt. Zo kom je stap voor stap weer in balans, ook tijdens de overgang.
Wil je hier hulp bij? Kijk dan eens op mijn website bij Hormonen in Balans. Heb je vragen? Neem gerust contact met me op, ik help je graag!
