Stress kom vaak voor in ons dagelijkse leven, het is ook bijna niet te vermijden. Maar wat velen niet weten of niet bij stilstaan, is dat het ook slecht is voor onze hormonen. Gelukkig zijn er genoeg manieren om met stress om te gaan, waardoor je hormonen in balans blijven. Hiermee voorkom heel veel hormoonklachten. In deze blog leg ik je uit wat stress is en welke invloed het heeft op je hormonen.
Wat is stress?
Genetisch gezien lijken we nog steeds sterk op onze voorouders van zo’n 10.000 jaar geleden, toen mannen jaagden en vrouwen voedsel verzamelden. Fysiek zijn we gebouwd voor veel beweging en natuurlijke voeding. Stress bestond vroeger uit confrontaties met mammoeten of perioden van voedselschaarste.
Tegenwoordig worden we voortdurend blootgesteld aan talloze onbekende prikkels, met weinig lichaamsbeweging en overvloed aan voedsel binnen handbereik. Hierdoor staat je lichaam bijna continu onder spanning en raakt het overprikkeld. Vaak zijn we ons hier niet meer van bewust of staan we er niet bij stil. Het is normaal geworden. De meeste van ons blijven maar doorgaan zonder de tijd te nemen om te ontspannen, iets wat we eigenlijk verleerd zijn.
Wees eens eerlijk tegen jezelf, wanneer heb jij voor het laatst echt de tijd genomen om even tot rust te komen en spanning los te laten?
Het stresshormoon cortisol
De bijnieren in ons lichaam zorgen ervoor dat we op de juiste manier reageren op stress. Ze bepalen ook voor een groot deel hoe we ons voelen en zelfs de manier waarop we denken.
In de bijnieren worden hormonen zoals adrenaline, noradrenaline, aldosteron en cortisol geproduceerd. De bijnieren worden aangestuurd door zowel het zenuwstelsel als het hormonale stelsel.
Door het hormoonstelsel wordt het hormoon cortisol aangemaakt. Cortisol heeft een aantal belangrijke functies in je lichaam zoals: het regelen van de bloedsuikerspiegel, remt ontstekingen af, heeft positieve invloed op hart- en bloedvaten en hersenen en op je slaappatroon.
Waardoor komt het stresshormoon uit balans?
Te veel en vooral langdurige stress kan een aanval op je gezondheid zijn, omdat ook cortisol in balans hoort te zijn. Stress kan in vele vormen voorkomen, zowel negatief als positief. Het hoeft niet per se iets te zijn uit je directe omgeving. Je lichaam reageert ook op ziekte, pijn, voedselintoleranties, negatieve gedachten, en veranderingen in het leven, zoals een scheiding, verhuizing, samenwonen, trouwen, of het krijgen van een baby. Dit zijn allemaal vormen van stress. Dus niet alleen negatieve veranderingen veroorzaken stress, maar ook positieve veranderingen.
Stress symptomen bij vrouwen
Als je lichaam onder langdurige stress staat, gaat het op een een keer zijn toleisen. Dat betekent dat er meer gevraagd wordt van je hormonen en dat uit zich in de volgende klachten:
- Hormonale klachten ( PMS, laag libido, onregelmatige menstruaties)
- Je voelt je moe, opgebrand, overal heb je pijn
- Je hunkert naar suikers en koolhydraten
- Hardnekkige buikvet
- Insulineresistentie
- Slecht slapen
- Je verzadigingshormoon leptine wordt geblokkeerd. Je blijft maar door eten
- Minder goed functionerend immuunsysteem
- Snelle veroudering
Wat te doen tegen stress bij een hormoon disbalans?
Je bijnieren waar dus de cortisol wordt aangemaakt, hebben regelmatig een pauze nodig om tot rust te komen en om in topconditie te blijven. Voor velen van ons is het echter moeilijk om echt te ontspannen. Zoek eens voor jezelf uit waar je van ontspan, dat kan zijn door een boek te lezen, wandelen in de natuur, met je handen bezig zijn (knutselen, tekenen, breien etc). Het is belangrijk dat je iets doet wat bij jou werkt en waar jij je eigen goed bij voelt.
Cortisol hoort ‘s ochtends te pieken; het helpt je als het ware wakker te worden en heb je nodig om fris en fit aan je dag te beginnen. Gedurende de dag neemt het cortisolniveau af, waardoor je op tijd goed kunt gaan slapen. Neem dus op tijd rustmomenten, voldoende te ontspannen, goed te slapen, regelmatig te bewegen en sociale contacten te onderhouden etc.
